Το Παναϋρι

Στις 29 Αυγούστου γιορτάζει το μοναστήρι του Αι Γιάννη!

Βρίσκεται σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από το χωριό, στην ομώνυμη περιοχή «Αι Γιάννης», σε κοιλάδα ψηλά στο βουνό, περιτριγυρισμένο από ένα πανέμορφο πευκοδάσος.

Όλο το χωριό πήγαινε να τιμήσει τον άγιο.

Την παραμονή, έβλεπες  μια ατέλειωτη σειρά, στα μονοπάτια του Βαλανά, του Κήπου και του Αι Μηνά, από ζώα ,εποχούμενους και πεζούς ,όλους με τα καλά τους ρούχα, να κατευθύνεται στο μοναστήρι, από νωρίς το απόγευμα, για να είναι έγκαιρα στον εσπερινό. Παππούδες με τις μαύρες βράκες ,τα κεντητά γιλέκα και τα καλογυαλισμένα στιβάνια, περπατούσαν σαν νεαροί,  με τις γιαγιάδες δίπλα τους εξίσου αεράτες, φορώντας τις μακριές φούστες, τους κεντητούς σάκκους και τα πολύχρωμα μαντίλια! 

Σε χρωματιστά κοφίνια ή πανέρια, σκεπασμένα επιμελώς με κεντητά μαντίλια, μεταφέρονταν οι άρτοι.

Εμείς τα παιδιά, τρέχαμε μια μπρος μια πίσω, να πιάσουμε κουβέντα με τους φίλους μας και πολλές φορές  μέναμε πίσω αναφέροντας  τα κατορθώματά μας, με αφορμή τους τόπους που περνούσαμε.

Παίρναμε μαζί και τις στρωσιές, γιατί διανυχτερεύαμε στο προαύλιο.

Τα έργα της "Αδελφότητας Καλυθιών"

Μετά τον εσπερινό ακολουθούσε γλέντι, φαγητό και τραγούδι από λαϊκούς οργανοπαίκτες μέχρι αργά!

Απολαμβάναμε τη μαγεία της νύχτας και το μυστικισμό των γιορτινών ωρών.

 

                                        "  Και Του Χρόνου ! "

(Μακάρι  να είχαμε και μια παλιά φωτογραφία!)

Τα Κρίνα του Γιαλού

Γύρω στα μέσα Αυγούστου και τη μεγάλη γιορτή της Παναγιάς μας, ανθίζουν τα κρίνα του γιαλού, με την ασύγκριτη ομορφιά και το μεθυστικό άρωμα.

Είναι οι προπομποί του ροδίτικου Φθινοπώρου, μαζί με τον αέρα Γρέο. (Βορειοανατολικός άνεμος)

Τα συναντούμε σε ελάχιστα σημεία, εκεί που οι… δαγκάνες της τεχνολογίας και της εξέλιξης άφησαν ανέπαφους τους βολβούς τους.

Τα  παρατηρώ και προσπαθώ να επαναφέρω στη μνήμη μου την ομορφιά του παρθένου…τότε.. φαληρακιώτικου  τοπίου, από το Χοίρο και το Κάτεργο μέχρι το Μέρμηγκα και το Τσιλλόνερο!

Οι συνεχείς αμμόλοφοι με τα φυτά της ξηρασίας, δίπλα στο κύμα, είναι έντονα χαραγμένα στη μνήμη.

 Θυμάμαι, δεχόμασταν τα ..μαστιγώματά τους στην πλάτη, όταν αγρίευαν τα μελτέμια. Δεκάχρονα παιδιά, τότε που βοηθούσαμε στα «πρώμα» και το κολύμπι ήταν απαγορευμένο.

Πριν ψάξετε το γιατί, σας λέω ότι ελάχιστοι από τους «μεγάλους» ήξεραν να κολυμπούν και το θεωρούσαν χάσιμο εργάσιμου χρόνου. Μόνο με αφορμή κανένα ντοματοπόλεμο, επινόηση της παιδικής σοφίας, μας επέτρεπαν να πλησιάσουμε και να ξεπλένουμε....τάχα  τη φαγούρα!

Οι τρεις μεγάλες λίμνες-ρένες, η Κοσκινιάτικη, εκεί που είναι το ξενοδοχείο Κολοσσός σήμερα, του Γληοράκη και η Φαληρακιώτικη, δημιουργούσαν μαγευτικό τοπίο. Δίπλα στην κάψα, απλώνονταν ο υγρός παράδεισος με τη πυκνή βλάστηση!

Ο Απόλαιμος

Και τώρα μπαίνουμε να δροσιστούμε στον «απόλαιμο»!

Οι απόλαιμοι ήταν στοές  στη ρίζα υψωμάτων, όπου υπήρχαν πηγές νερού. Τις έσκαβαν, για να βρεθεί και να συγκεντρωθεί περισσότερο, το οποίο οδηγούνταν  σε «χαούζα»-δεξαμενή, για να ποτιστούν τα «κηπούλκια»!

Είχαν το «πηάδι» τους, για να ξεδιψούν τα ζωντανά(ζώα,πουλιά)  και «λουλά»-βρυσούλα, συνήθως  από τρύπιο καλάμι, για  τους ανθρώπους.

Από τα τοιχώματα της στοάς έσταζαν γάργαρα νερά και  φύτρωναν  βρύα!

Το τοπίο, γύρω,  ήταν καταπράσινο με πυκνή βλάστηση! Κόαζαν βατράχια, χόρευαν σε ψηλά κλαδιά οι «γαβρίληδες», έσερναν τις κοιλίες τους ερπετά ψάχνοντας τη λεία τους, τραγουδούσε ο κιτρινομύτης  κότσυφας ,φωνάζοντας το ταίρι του, χελιδόνια φτεροκοπούσαν  στη χαούζα τρώγοντας  κουνούπια!. ….

Και σήμερα υπάρχουν μερικοί, στη Παναγιά, στη Φράγκα  και στην Καλαμωνιά όχι, βέβαια  της παλιάς…. δόξας αλλά λιγάκι …. « τουκκιεμένοι!»

Τότε που ήταν καταπράσινα...

(φανταστικός διάλογος)

                                        -΄Ατε, μαχχιαλλά! Μπράβο σου! Εκαλόκαμές τα! Εξεμποϊσαμ πιο!  Φτου, σκόρδα! Α μην τα μματιάξω! Είσαι μερακλής!

-Εκουράστηκα, μ’εκατάφερέ τα  πιο καλά φέτος. Ας έν καλά τα σερεπέττια! Εμάεζα κοπριάν της αελgιάς κι εγέμωσα μιαβ βαρέλλdα! Πιάννω το κουβαϊν και ποτίζω τα. Βλέπεις πώς εθερκιέψαν;

.....................................

Προτού Γεράσεις

Το δώρο σου, κυρία Μαριάνθη, αφού είσαι θαλασσινή!

Υπολόγιζα ν’ αφήσω τις ποιητικές συντροφιές για τα χειμωνιάτικα βράδια, γύρω από το τζάκι, όπως τον παλιό καιρό, όμως αυτό που έγινε σήμερα άλλαξε τον προγραμματισμό.

Μόλις ξεκλείδωσα, πήρε το μάτι μου μια φωτοτυπία ενός ποιήματος με τίτλο      « Χωρίς Σχόλια».

Ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Δεν ήξερα την πηγή προέλευσης, γιατί ήταν ανυπόγραφο.

Διαβάζοντας το ένιωσα ρίγος για την καθαρότητα του λόγου και  το θέμα.

Τα προβλήματα της τρίτης ηλικίας δοσμένα με παρρησία και ιδιαίτερη ευαισθησία.

Στη συνέχεια τα έμαθα όλα και βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σας παρουσιάσω την κυρία Μαριάνθη Μαργαρίτη- Γουδή εμπνεύστρια του ποιήματος, ας το ονομάσουμε,  « Τα γερατειά»!

Σε καλωσορίζουμε, Μαριάνθη, στο Σεντούκι της λαϊκής σοφίας και σ’ ευχαριστούμε για το καθρέφτισμα της αληθινής πλευράς της ζωής!

κλικ  στο ποίημα για μεγένθυση

Το Κορφάι

Ο αγαπητός Βασίλης μας ξεναγεί στη δεκαετία του 1950.

Ακούμε πάρα πολλά ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία.

Μαθαίνουμε πώς έλυναν τα οικονομικά τους προβλήματα οι νέοι του χωριού.

Επανέρχομαι, σήμερα 16-8-11,  συμπληρώνω και εξηγώ την αναφορά περί ιστορικών στοιχείων.

Σε άλλα βίντεο, που θα προβληθούν "εν καιρώ, θα δούμε ότι επικρατούσε ένα κλίμα εσωτερικής μετανάστευσης για ανεύρεση εργασίας. Άκουσα ότι οι νέοι, κατά ομάδες, πήγαιναν πχ στην Κατταβιά την εποχή του θέρους και εργάζονταν μια- δυο βδομάδες και γύριζαν μ" ένα μικρό κομπόδεμα.

Άλλοι ανέφεραν ότι εργάζονταν ως βοσκοί αγελάδων στο Σγουρού και άλλοι στη Λαχανιά. Από τη μια άκρη του νησιού μέχρι την άλλη δεν άφηναν ευκαιρία εργασίας "να πάει χαμένη"!

Ήταν άξιοι και νιώθουμε περήφανοι γι΄ αυτούς.

……επουλούσα ξύλα για τους φούρνους……

…πενήντα φράγκα, ένα μεροκάματο…..

….επάαιννα κρυφά στο δάσος…..

                                                     Ευχαριστούμε, Βασίλη!

Η Μανιαού

 Ψηλή, ομορφογυναίκα, για την ηλικία της, ροδομάγουλη με βροντώδη φωνή κι έντονο παρουσιαστικό.

Μάγευε και νικούσε με τη δύναμη του νου! Έξυπνη, τίποτα δεν της αντιστέκονταν. Λύγιζε και σίδερο!

 Οι Μαρασσιώτισσες ήταν γι΄ αυτή παιχνιδάκι. Τις πουλούσε τα καλύτερα προϊόντα του χωριού μας πάντα στις καλύτερες τιμές.

Το όνομά της ήταν γνωστό περισσότερο και από την πιο  δημοφιλή τράπεζα σήμερα. Ήταν η λύση και η διέξοδος στα προβλήματα του κάθε σπιτικού. Όλοι την εμπιστεύονταν, με το δίκαιο τους, γιατί δεν ξεγέλασε ποτέ κανένα. Φρόντιζε βέβαια για το «δκιάφορο», το δικό της εμπορικό κέρδος!

Οι τσάντες που «εκουβάλgιε», όταν έπαιρνε το «λωφορείο της Χώρας» είχαν τα πιο αγνά προϊόντα του χωριού. Προϊόντα από επαγγελματίες βοσκούς, γεωργούς…. μέχρι και  απλών ανθρώπων που πουλούσαν απίθανα  μικροπράγματα ,για να επιβιώσουν: Τυριά, καϊμάκκια,μυζήθρες, λάδι, χορταρικά (ανάρπαστα γίνονταν τα βλαστάρια της « βρούας»), μέλι, σταφίδες, «σκάδκια»,κάππαρη…..γιαπρακόφυλλα...

Ήταν η αείμνηστη Μαρία σύζυγος Σάββα …… , η γνωστή μας Μανιαού!

(Αν παρατηρήσετε προσεκτικά τη φωτογραφία, ίσως τη δείτε να ξεκουράζεται σε κάποια πεζούλα!)

Λυπάμαι που δεν έχω φωτογραφία της.